Artı değer nasıl belirlenir, tam olarak nedir? Kapitalist nasıl artı değer üretir? sorularına bi örnekle cevap buldum. Çok yaratıcı (kendimle gurur duyuyorum yahu:)
Şimdi.... Büyük ölçekli düşününce karıştırıyorum. Olabildiğince küçük bi üretim düşündüm.
Kaynak |
Kaba gelebilir ama bi art niyetim olmadığını baştan belirteyim, işçiye hakaret ettiğimi falan düşünen olmasın lütfen, olursa da napim artık:)
Tavuk-yumurtacı ilişkisi. Burda tavuk:işçi, yumurtacı:kapitalist görevinde.
Kapitalist sistemde artı değersiz üretim:
Yumurtacı, bir sermayeye sahiptir. Yumurtacılık işinin maliyetini düşünür: Tavuk almak, üretim gereçlerini (yumurtlayacak yer falan:) sağlamak, sağlıklarını ve mutluluklarını koruyacak şekilde hayatlarına devam etmelerini sağlamak. Bu sırada aynı huzurlu şartlarda (sağlık ve mutluluk) kendi hayatını devam ettirecek miktar da maliyetin içindedir. Bunları karşılayacak miktarı bu işe yatırır.
İlk yumurtlamalar olduğunda, yumurtaları satar ve parayı alır. Bunu yine tavuklar ve kendisi arasında pay eder, iki tarafın da huzurlu hayatını devam ettirecek miktarları verir. Elinde yeni bir işe yatıracak, ya da yaşam standartlarını yükseltecek kadar para kalmaz. Çünkü üretimde hem tavukların hem kendisinin emeği vardır, ücret paylaşılmıştır.
Kapitalist sistemde artı değerli üretim: Yani yumurtacının elinde fazladan para kalması. Bu da 2 yolla olur:
1. Maliyeti düşmüştür. Yani tavukların masrafları, yani yaşam standartları düşmüştür. Daha küçük kümes vardır, otlanmaya çıkarılmazlar (çünkü ot, su ister, masraftır), suni yem kullanılır, daha ucuzdur. bu kötü şartlarda sağlıkları bozulacağından suni yeme hormon katılır, üretimi aynı seviyede tutmak için. Dolayısıyla daha az sermaye yatırılarak aynı üretim sağlanır ve sonuçta elde edilen para tavuklara verilmez, kapitalistte kalır.
2. Daha fazla üretim yapılır. Yani suni yemle daha fazla üretim yapmaya zorlanırlar (işçilerde bu fazla çalışma saatlerine tekabül eder). Ama elde edilen fazla gelir tavuklara dağıtılmaz, onların alacağı ücret (ya da yem:) sabit kalır, para tamamen kapitalistin cebinde kalır.
----
Çok sinir bozucu ama olay budur değil mi?
Yanlış anladığım bir yer varsa söyleyin lütfen.